مجله خبری مساجد

مسجد ایا صوفیه تاریخچه جذاب و قابل توجهی دارد که می‌قدرت آن را به سه قسمت از روم تا بیزانس، از کلیسای ایا صوفیه تا مسجد ایا صوفیه و از موزه ایا صوفیه تا مسجد ایا صوفیه تقسیم کرد. در یک تقسیم بندی دیگر می‌قدرت از ترتیب کلیسای اول، کلیسای دوم، کلیسای سوم، مسجد، موزه و مسجد دوم بهره مند آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد شد. در‌پی درباره این بخش‌ها بیشتر حرف خوا هیم زد. با ما همراه باشید.

کلیسای نخستین

همان طور که در صدر هم بیان شد، در محل کنونی ایا صوفیه در بالا یک کلیسا قرار داشت که اینک چیزی از آن باقی نمانده میباشد. این کلیسا که تحت عنوان کلیسای تبارک شناخته میشد، مرتبط با زمان کنستانسین دوم بود و در کنارش یک قصر شاهنشاهی و یک کلیسای خرد به اسم حاجی آیرین قرار داشت. گفته میگردد رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد در طی زمان مجال تشکیل داد کلیسای تبارک کلیسای حاجی آیرین معبد مسیحیان بوده میباشد.

کلیسای دوم

در سال ۴۰۴ میلادی اسقف قسطنطنیه محکوم به تبعید شد. این تبعید به یک کودتا انجامید که سود این مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد کودتا هلاکت بدون نقص کلیسای تبارک بود. بعد از این جریان تئودئوس دوم امر ایجاد کرد کلیسای دوم را صادر کرد. این کلیسا در سال 415 میلادی افتتاح شد.

در سال 532 میلادی توشه دیگر کودتا بزرگی در استانبول بوجود آمد که در جریان آن خساراتی به بناهای تاریخی برای مثال ایا صوفیه وارد شد. بعضا از سنگ‌های مرمر کلیسای دوم از این زخم‌ها جان سلامت به در بردند. مجسمه دوازده بره نشان دوازده حواری نیز به عنوان مثال چیزهایی هست که از کلیسای دوم به مکان باقیمانده است. چیزهایی که از کلیسای دوم به جا مانده است، موقتا در حیاط مسجد قابل رویت میباشند.

چون به نزدیک ده رسیدند، جعفر شبان را دیدند که گله‏اش را در کنار طریق به چرا آورده بود . حسن بن مثله، به میان گله رفت . آن بز که از پشت‏سر گله می‏آمد، به سویش دوید . حسن بن مثله، آن بز را گرفت و خواست پولش را پرداخت کند که جعفر اظهار‌کرد : « به پروردگار عهدوپیمان! تا به امروز، من این بز را ندیده بودم و هیچ زمان مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد در گله‏ی من نبود، جز امروز که در بین گله، آن را دیدم و هر یک سری خواستم که آن را بگیرم، میسر نشد » .

پس آن بز را به رده آوردند و در آن جا رمز بریدند .

سید ابوالحسن الرضا به آن محل معهود آمد و حسن بن مسلم را احضار کرد و منافع زمین را از او گرفت .

آن‌گاه وجوه رهق را نیز از اهل یک محل آن جا گرفتند و به ساختمان مسجد پرداختند و سقف مسجد را با چوب پوشانیدند .

سید ابوالحسن الرضا ، زنجیرها و میخ‏ها را به قم آورد و در خانه‏ی خود محافظت کرد . هر بیمار صعب العلاجی که خود را به این زنجیرها می‏مالید، در موقتی، شفا می‏یافت .

ابوالحسن محمد بن حیدر بیان کرد: «به طور مستفیض شنیدم، آن‌گاه که سید ابوالحسن الرضا رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد وفات کرد و در محله‏ ی موسویان (خیابان آذر فعلی) مدفون شد، یکی‌از فرزندانش بیمار گردید . داخل اطاق شده راز صندوق را برداشت زنجیرها و میخ‏ها را نیافت » .

منابع تاسیس مسجد مقدس جمکران به فرمان حضرت صاحب الزمان، ارواحنا فداه، مبنی بر تسلسل وقتی، به شرح تحت میباشد :

1- نخستین هر که‌این روایت را در کتاب خود آورده، ابوجعفر محمد بن علی بن بابویه، معروف به روحانی آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد صدوق (متوفای 381 هجری) میباشد . او، مشروح آن را در کتاب «مونس الحزین فی معرفة الحق و الیقین» درج کرده است .

مسجد سلیمانیه؛ عضوی از یک گروه والا

مسجد سلیمانیه استانبول، مانند دیگر مسجدهای امپریالیستی ترکیه بخشی از یک دسته تعالی میباشد. مکتب‌ای برای یادگرفتن تعالیم شرعی، آشپزخانه‌ای برای همه عموم، گرمابه همگانی، کاروان‌سرایی برای استراحت مهمان‌ها و درمانگاه، ازجمله قسمت‌های اصلی این موسسه می باشد. اشخاصی که سفر به استانبول را در پیش دارا هستند، میتوانند محرمانه به مسجد پادشاه سلیمان بزنند و از مجاورت این موسسه گسترده و شگفت‌انگیز را تماشا نمایند.

چه جاذبه‌هایی به مسجد سلیمانیه مجاورت است؟

قدمت هجرت کوتاه می‌باشد. به همین خیال گردشگران ترجیح میدهند به‌سراغ بناهای تاریخی مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد بروند که در حدود هم می‌باشد. این مژده را به شما میدهیم که زمانی ­که برای دیدن مسجد سلیمانیه استانبول در نظر دارید هدر نخواهد رفت.

این مسجد تاریخی مسافت یه خرده تا جاهای تاریخی استانبول و بازارهای پر اسم و رسم استانبول دارد. مسجد رستم پاشا، مسجد تازه استانبول، قصر توپکاپی، بازار تبارک استانبول و بازار چاشنی استانبول به‌این مسجد مجاورت هست.

پس از سرزدن به این مسجد، میتوانید بازارگردی یا این که خرید را تعیین کنید رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد یااینکه به‌سراغ دیگر جاذبه‌های استانبول بروید و آنها‌را تماشا کنید.

چهت نیل به بازار یا این که دیگر اثرها تاریخی نیاز به ‌وسیله نقلیه ندارید، با ۱۵ تا ۳۰ دقیقه گام‌زدن میتوانید خودتان را به مقصد برسانید.

در حوالی مسجد کافه و رستوران‌های دنجی هم چشم می‌شود. می توانید برای رفع خستگی یک استکان دمنوش ترکی بخورید یا این که خودتان را به یک غذای ترکی در یک حیطه دیرین و اصیل مهمان فرمایید.

نشانی مسجد سلیمانیه استانبول با مترو

مجاورت‌‌ترین مترو به مسجد سلیمانیه پایانه Vezneciler می باشد. این پایانه مترو در ضلع جنوبی مسجد واقع‌ شد‌ه‌است. ولی وسایل نقلیه دیگر مانند ماشین کرایه ای و تراموا هم چهت نیل به این مسجد وجود داراست؛ البته به‌انگیزه داد و فریاد فضای فضا مسجد سلیمانیه، توصیه می‌کنیم مترو را گزینش فرمایید.

نقشه مترو استانبول را به‌شکل بی نقص میتوانید از این راهنما ملاحظه کنید.

ساعت بازدید و هزینه ورودی مسجد سلیمانیه

مسجد سلیمانیه استانبول از ساعت ۹ صبح تا ۶ عصر گشوده می باشد و میتوانید از این بنای آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد تاریخی بازدید نمایید. البته مسجد در ساعت‌های برگزاری نماز بسته می باشد. بایستی مجال را به‌نحوی تنظیم فرمایید که غیر ساعت‌های برگزاری نماز دراین جا حضور داشته باشید.

بازدید از مسجد سلیمانیه مجانی می باشد و نیازی وجود ندارد که هزینه ای پرداخت فرمائید. اما برای حفظ از این بنای تاریخی، از امداد‌های مالی گردشگران و بازدیدکنندگان استقبال میگردد.

در شرایطی‌که به تاریخ امپراتوری عثمانی و شیوه معماری آن ها علاقه‌مندید، حتما برنامه بازدید از مسجد سلیمانیه را در اپلیکیشن‌هایتان در سفر به استانبول داشته باشید. ولی که دیدن این مسجد برای همگی گردشگران خالی از لطف نخواهد بود. فراموش نکنید که برای رفتن به مساجد ترکیه بایستی عفاف و حجاب داشته باشید. در حالتی‌که خانمید، یک شال بلند همراه داشته باشید و جامه آستین‌بلند بپوشید.

مساجد چهارگانه فقیه

۱- مسجد الحرام از مساجد چهارگانه بلندمرتبه فقید

مکان : شهر مکه در عربستان

آفریدگار کعبه و گوشه و کنار آن را «مقبره» قرار داده می باشد؛ یعنی مقدس شمرده و ارتکاب گناه و قتل و شکار و تجاوز به جان و متاع مردم و مبارزه و دزدی و راهزنی و… را در آن جایز مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد ندانسته‌میباشد. وقتی مجرمی به آنجا هواخواهی پیروز شود کسی حق مواخذه او را ندارد. این بنای شریف بخش‌های دیگری هم داراست؛ همچون حجر الاسود، ملتزم، مستجار، حطیم و حجر اسماعیل. در حوالی آن نیز جایگاه ابراهیم و چاه زمزم واقع میباشد.

گنجایش مسجد نهصد هزار نفر میباشد که در طی حج تا چهار میلیون نفر افزایش می‌یابد.

مسجد ۹ مناره دارااست که بلندی آن‌ها ۸۹ متر می‌باشد.

۲- مسجد النبی از مساجد چهارگانه گرانقدر فقید

مکان : شهر مدینه در عربستان

مسجد النبی، مسجد تاریخی مدینه میباشد که در خاور شهر مدینه بنا شده است. این مسجد را پیامبر (ص) در سال آغاز هجری و در اولیه روزهای ورود به مدینه به دست خود و به ملازمت و همراهی مهاجرین و انصار ایجاد کرد. آرامگاه نبی اسلام، که در منزل او واقع بود، بعد از گسترش مسجد در آن قرار گرفت. مسجد در عصر های گوناگون توسعه یافته می باشد.

گنجایش مسجد ششصد هزار نفر می‌باشد که در هنگام حج به یک میلیون نفر ارتقا می‌یابد. رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد مساحت مسجد ۹۸٬۵۰۰ متر مربع بوده و۱۹۷ گنبد دارد. مسجد ۱۰ مناره دارااست که بلندی آنان ۱۰۵ متر میباشد.

۳- مسجدالاقصی از مساجد چهارگانه گران قدر فقید

مکان : شهر بیت المقدس در مملکت های اشغالی

مسجدالاقصی به ‌مضمون‌ دورترین مسجد‌ که در بخش شرقی شهر بیت‌المقدس جای دارد، در سال ۷۱۰ ساخته شد. مسجد بیت المقدس در شهر قدس و اول قبله مسلمان‌ها بوده میباشد.

این مسجد که روی ستون‌هایی از مرمرهای درخشان ایجاد شده است،۱۱ در ورودی دارد. آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد در نصیب جنوبی و میانه مسجد، یک گنبد بلند و بلندمرتبه وجود دارد.

همچنین قبه الصخره که محل معراج فرستاده پهناور الشأن اسلام بوده در همین شهر میباشد

کاشی کاری مسجد گوهرشاد

مصالحی مثل آجر، کاشی، سنگ، گچ در این موسسه مشاهده میشود. نقوش هندسی از تنوع بیشتری برخوردار است که با مصالح متعدد به انجام در آمده است. در مسجد گوهر خنده رو خطوط متفاوتی دیده می شود و خوشنویسان بنامی در این مجموعه هنر آفرینی نموده اند. مثلا بایسنقر میرزا و محمدرضا امامی. بیشترین خطی که در این موسسه کار گردیده‌است مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد خط ثلث میباشد. رنگ که سریعترین عنصر در جلب بیننده میباشد با تنوع زیاد در مسجد گوهر بشاش مشاهده میشود. محققین وجود هفت رنگ را در اثر ها ایرانی به اعتقادات آنها ربط می‌دهند. که این هفت رنگ شامل آبی رنگ لاجوردی، فیروزه ای، سفید، سبز، رنگ زرد، سیاه، آبی‌رنگ میباشد. در دسته گوهر خنده رو این رنگ ها به وفور یافت می‌شوند و انعکاس نور روی رنگ ها در ساعت‌ها متفاوت جلوه ای خاص داراست. رنگ سفید خط نوشته ها بروی آبی لاجوردی تضادی چشم گیر به وجود آورده میباشد. رنگ قاضی بر تیم آبی می‌باشد که خود رنگی رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد آرام نصیب و مقضود زائر را برطرف می کند.

موقوفات مسجد گوهرشاد

مسجد جامع گوهرشاد مشهد از محل موقوفات، دارای درآمد است که صرف تعمیرات و هزینه‌های جاری مسجد می گردد. ضمن موقوفات خاص که به وسیله گوهرشادبیگم و در هنگام تأسیس مسجد وقف گردیده، یک سری فقره املاک مزروعی و باغات و اراضی و مستغلات شهری نیز بعدا به وسیله افراد درستکار وقف شده است که آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد عبارت‌اند از: که مشتمل بر یکسری پارچه روستا، زمین، باغ مثمر و مشجر، قنات، فروشگاه، منزل و... در روستاها و شهرهای گوناگون هست. این موقوفات شامل فروغ، ترمیم و مرمت مسجد، تلاوت قرآن، روضه خوانی، فرش و... برای گروه مسجد بوده است.

مسجد گوهرشاد

مسجد گوهرشاد رو واقع در شهر مشهد مقدس، در جنوب ساختمان های آستان قدس رضوی و بقعه حضرت علی بن موسی الرضا است.مسجد گوهرشاد مشهددستور تشکیل داد مسجد گوهرشاد در سال 821 توسط گوهرشاد آغا، همسر میرزا شاهرخ پسر امیر تیمور گورگانی داده شد. بنای مسجد گوهرشاد که به خاطر نام بانی آن به‌این نام خوانده می‌گردد، حدود 12 سال به‌ طول انجامید. بستگان الدین شیرازی یک کدام از معروف ترین معماران آن عصر، وظیفه ی ساخت مسجد گوهرشاد را بر عهده گرفت.مسجد گوهرشاد مشهد

بنابر مضمون روايتي ديگر، روزي امام راست گو(ع) به نزديکيهاي مسجد کوفه رسيدند و از مرکب خویش پياده شدند؛ وقتي انگیزه پياده شدنشان را سؤال کردند آن حضرت فرمودند:

حدّ مسجد الکوفه نقطه پایان السراجين خطّه آدم(ع) و أنا أکره أن أدخله راکباً...7 .

محدوده مسجد کوفه نقطه نهایی سراجين (اسم محلي در نزديکي مسجد) است که اين حدّ را حضرت بشر(ع) مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد براي مسجد معلوم نموده است و اینجانب نمي پسندم که سواره وارد اين محصور بشوم.

در ادامه روايت آمده میباشد که راوي مي پرسد: در شرایطی که محدوده مسجد کوفه آن است که مي فرماييد پس چه چيز منجر تغيير آن شد‌ه‌است؟ حضرت در جواب مي فرمايند: اولیه امري که منجر تغيير آن شد توفان نوح بود بعدها هم اصحاب کسري و آن‌گاه نعمان بن منذر و آن‌گاه هم زياد بن ابي سفيان تغييراتي در آن رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد ايجاد کردند.

بر اين مبنا معین مي گردد که اين مسجد شريف از مجال انسان ابوالبشر تحت عنوان محلي براي عبادت خدا بلندمرتبه و تعالي مطرح بوده میباشد؛ منتهي در زمان تاريخ دستخوش تغيير و تحولاتي گردیده و در زمانهاي مختلف در تجديد بناها حدود محوطه مسجد تغيير پيدا نموده است. »شعبي« مي گويد: »مسجد کوفه شش جريب و شش قفيز است«. ولي »زادانفروخ« گفته هست: »مساحت مسجد کوفه خیر جريب است«.8 در بعضي از مآخذ وضعيت کنوني مسجد جامع کوفه چنين توصيف مي شود: اين مسجد تقريباً به صورت مربع می باشد منتهي اضلاع آن با هم آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد تفاوت دارا‌هستند. اندازه هر يک از اضلاع آن به ترتيب عبارتند از: 110، 116، 109 و 116 متر؛ مساحت آن را حدود 12750 متر دانسته اند و طول ديوارهاي مسجد 22 متر ذکر شده است. در سمت جنوب غربي آن به مسافت 85 متر، منزل خرد و محقري وجود دارد و دارای اسم و رسم است که آنجا منزل علي(ع) بوده است که قبر ميثم تمار در نزديک آن منزل قرار دارد. در بين اين منزل و مسجد، قصر دارالخلافه واقع گردیده است که از در ضلع جنوب غربي مسجد مي اقتدار به دارالخلافه وارد شد.

نشانه‌ها عظام سیستانی، مکارم، نوری و وحید: مباحثه به ویژه در امور فقهی بسیار شغل پسندیده‌ای می‌باشد؛ اما درصورتی که مباحثه و مجادله به خواسته غلبه بر دیگری و اظهار آرامش باشد، حرام است و اعتکاف را نیز باطل می‌کند. واحد سنجش تشخیص آن، قصد و نیت شخص است. (۳)

برقراری مراسم اعتکاف در هر شهری چه گرانقدر و چه کوچک و حتی روستایی که مسجد جامع داشته باشد، مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد صحت دارد و این به مردم آن شهر بستگی داراست. در شهرکی که مشغول گذران زندگی هستید میتوانید در مسجد جامع شهرک (چنانچه شهرک مسجد جامع داشته باشد) اعتکاف کنید. منظور از مسجد جامع مسجدی هست که قشرهای گوناگون مردم شهر در آن شرکت می‌کنند.(۱)

* غیر وابسته اعتکاف

آیا جدا اعتکاف گناه دارااست؟

کلیه مراجع: در شرایطی‌که اعتکاف واجب باشد و یا دو روز اعتکاف مستحبی را گذرانده باشد و بخواهد رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد اعتکاف را به هم بزند، معصیت کرده است.

پی‌نوشت:

۱. العروة الوثقی، شرائط الاعتکاف، م ۳۹.

آیا معتکف می‌تواند به هنگام نیت اعتکاف، شرط کند که هر مجال خواست (هر تعدادی سوای عذر)، از اعتکاف خارج شود؟

امام: قادر است شرط کند که در شرایطی‌که عذر عرفی یا دینی برایش پیدا شد، بتواند از اعتکاف خارج شود؛ ولی فارغ از عذر جایز نیست. (۱)

آیات عظام بهجت، صافی، فاضل و نوری: آری، چنین شرطی جایز می باشد و در‌حالتی که شرط کرد - هر زمان که خواست - قادر است از اعتکاف خارج گردد. (۲)

نشانه‌ها عظام سیستانی، مکارم و وحید: می‌تواند شرط کند که در صورتیکه بهانه عرفی یا فقهی برایش پیدا شد، آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد بتواند از اعتکاف را خارج شود؛ ولی فارغ از عذر و بهانه بنابر احتیاط واجب، جایز نیست. (۳)

خارج شدن از مسجد جایز نیست؛ مگر به جهت بایستگی عقلی، عرفی و فقهی؛ مانند: مراجعه به پزشک معالج.

آرمان اسلامى وحدت و توحید، در تضادومغایرتّ دشوار با این گسیختگى میباشد و سبب ساز مى‌گردد تمایلات راس فرار انسان که اورا همواره به نابود کردن نفس و قدرت خویش در مسیر گوشه و کنار بیرونى متمایل مى‌سازد، جهت معکوس یافته و جان و نفس به سوى کانون خویش روى بگرداند.

امروزه هر کسى دشوار به صلح و ادب نیاز دارااست؛ ولى این نیاز اصلا تحقّق نیافته میباشد. و دقیقا مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد به‌این علّت فلسفى و معرفتى، انتظار وصال به متانت توسط تمدّن غافل از حافظه پروردگار، امرى بیهوده میباشد. صلح و ادب نظام بشرى در فیض صلح و آشتى باایمان و طبیعت به دست مى‌آید[10] و عقب افتاده جسمی تعادل و وحدتى میباشد که تنها از روش یک‌پارچگى ناشى از نظریه توحید به دست آید.

اسلام را ناعادلانه، آئین چاقو و نبرد وصف کرده‌اند؛ در حالى که صلح و ادب را از روش تسلیم در قبال عزم آفریدگار مى‌جوید؛ چنان که واژه اسلام در لهجه عربى هم به معناى تسلیم و هم به معناى صلح و متانت میباشد و این متانت، به‌این علّت تولید مى‌گردد که اسلام به هر چیزى مقام در خور و مطلوب آن را اعطا مى‌نماید. اسلام در میان نیازهاى جسمانى و معنوى و همینطور در میان این دنیا و فقیه آخرت، تعادل و موازنه کاملى برقرار مى‌سازد. هیچ صلح و آرامشى در‌این تمدّنى که مجموع به روزی و آسایش بشر را به ارضاى نیازهاى حیوانى تنزّل مى‌دهد و از توجّه به نیازهاى بالاتر از وجود زمینى و ناسوتى وى سرباز مى‌زند، تحقّق نمى‌پذیرد. افزون بر این، این تمدّن با ذیل آوردن جايگاه آدم به موجودى تماماً خاکى و زمینى، قوی وجود ندارد نیازهاى معنوى اورا که همچنان باقى خواهد ماند، برآورد؛ در فیض ماتریالیسمى غیر احساسّاس و خشن با معنویّتى کاذب پدید خواهد آمد که مخالفتش با ماتریالیسم، بیشتراز آن که واقعى باشد، خیالى میباشد.[11]

با این که‌این حیات دنیایى به طور نهایت و غرض بشر تازه تکریم مى‌گردد، امروزه حیات زمینى و خاکى آدم نیز در معرض خطر قرار گرفته میباشد، یکى از آموزه‌هاى اساسى و موکّد اسلام به دنیاى تازه آن میباشد که بایستی به هر چیزى قدر و جایگاه لایق‌اش اعطا گردد و هر عضوى در موضع خویش قرار گرفته، رابطه صحیح فی آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد مابین کارها ضمانت خواهد شد صلح و متانت مناسب بشر تنها در صورتى تحقّق مى‌یابد که نیازهاى تمامّى آدم خیر صرفا در ناحیه قدرت و آمادگی فکرى وی بلکه براى موجودى در لحاظ گرفته خواهد شد که براى ابد آفریده گردیده‌است. توجّه صرف به نیازهاى طبیعى و مادّى بشر، آدمى را به رتبه بردگى تنزّل مى‌دهد و مشکلاتى حل ناشدنى را حتّى در سطح مادّى براى وی پدید مى‌آورد. با این که پزشکى تازه (و خیر آیین) سبب ساز ایراد ارتقاء جمعیّت مى‌باشد، با این وصف، از آیین منظور مى‌خواهد شد تا با انصراف از بخشى از تمامّ معناى مقدّس حیات بشرى، به حلّ این اختلال بپردازد. علاوه بر آن، یکى از دلمشغولى‌هاى ضرور امروز، مسأله مصالحه و همزیستى ادیان میباشد. در‌این حوزه نیز اسلام براى بشر متجدّد و معاصر، پیام ویژه‌اى دارااست. چنان که در یکى از فصول پیش خیال و خاطر آرم کردیم، اسلام باور به پیامبران قبلی را یکى از ضروریّات دینى دانسته و با قاطعیّت بی نقص، تک تکّیت و شمول وحى را تأیید مى‌نماید.[12] هیچ متن مقدّس دیگرى بیش‌خیس و آشکارتر از قرآن، این مجموعّیّت و شمول آئین را تأئید نمى‌نماید. در تصویر رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد و تجسّم آیین در جلوه مجموعّى و عام آن در سراسر حلقات تاریخ انسان، اسلام (آخرین آئین از رینگ ادیان مو جود)، در‌این نگرش به هندوئیزم (اولیه و قدیم‌ترین آیین جان دار) مى‌پیوندد.

همچنین اهالی استان فارس اگر تازه عروسی دارا‌هستند، برای او تنقلاتی مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد مانند زولبیا و بامیه می‌خرند و افطاری کاملی را برای او در روز اول ماه مبارک میبرند که به آن روز والون میگویند.

بانگ سحر برای بیدار شدن
با شروع ماه رمضان، آن زمان که گوشی‌های هوشمند و ساعت‌های دقیق عدم وجود، خیلی از مردم به اهل یک محل‌ها می‌سپردند که آنان‌را موقع سحر از خواب بیدار کنند. یا مؤذن مسجد، دو بار اذان می‌اظهار کرد یک بار برای بیدار شدن اهالی‌ها و بار دیگر در زمان نماز صبح.

در قبل‌های دورتر، کسی که صدای نه داشت، دعایی سر بام خانه‌ها می خواند که با شنیدن آن مردم از خواب بیدار می‌شدند یا به ضربه‌هایی را به درب خانه‌ها می‌زدند تا همگی برای تناول کردن سحری آماده شوند. الان دیگر این رسم برچیده شده و تمامی با زنگ تلفن همراه گوشی یا ساعت از خواب بیدار می‌شوند.از دیگر مراسم قبلی ماه رمضان که بین خیلی از بزرگترها هنوز هم شایع می باشد آشتی دادن مردم با یکدیگر هست چون معتقدند که در شرایطی‌که مؤمنی سه روز با کسی قهر باشد، نماز و روزه‌اش قبول نمیشود، به همین دلیل این مراسم قبل از شروع ماه رمضان اجرا می شد و کسانی که با یکدیگر مشکلی داشتند یا کدورتی در میان آن ها بود را آشتی می‌دادند.

دیدن ماه تازه فعلا با وجود همه تکنولوژی‌هایی که برای آن وجود دارد هم به یک رسم تبدیل گردیده‌است و کلیه منتظر می‌مانند تا از مراجع رسمی حلول ماه رمضان اعلام خواهد شد. در پیشین به فردی که دیدن ماه بر او مسلم می‌شد، اعلم بلد می‌گفتند او به بلندی یا پشت بامی می رفت و درصورتی که ماه جدید را می‌دید، با قرائت خطبه‌ای آغاز ماه را اعلام میکرد. بعد از آن مؤذن اذان مغرب و عشا را می‌ذکر کرد و مردم هم متوجه می‌شدند که قبل از طلوع صبح، فردا می بایست برای سحر از خواب بلند شوند. ولی در شرایطی که ماه بعداز نیمه شب دیده می شد، آن را با نقاره زنی اعلام می‌کردند.

فی مابین ترکمن هاست رسم است که هر کسی زودتر ماه را ببیند سوره بقره را می‌خواند و بر این یقین هست که بینایی‌اش بهتر شود و ثواب بیشتری میبرد.