قبره کمال الملک در ضلع شمالی مقبـره مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد عطار با بتن دارای سلاح سازه و با زیربنای ۲۲ مترمربع ایجاد شده است.
آرامگاه کمالالملک شش ایوانچه مقعر داراست که با پوشش کاشی معـرق بـه رنگ های لاجوردی ، سپید و … تزئین گردیده است. این سازه در نقشه از دو متر مربع تشکیلشده و تناسب یک بر دو را داراست.
در پیاده سازی بقاع کمال الملک برای هرواحد یعنی هر ضلع مربع در نما یک قوس در لحاظ دریافت شد که در چهار ضلع مستطیل شش قوس زده شـده میباشد خلال این دوقطر هر مربع دو قوس دیگر تشکیل میدهند که از درون با هم تلاقی می نمایند.
پس چهار قوس هم از باطن زده گردیده که جمعاً ۱۰ قوس میشود.
در حرم کمال الملک ضلعهای مربع، در نما با یک قوس نیمدایره خود نمایی مینمایند، وسعت سازه از قوسهایی متقاطع که بر روی قطرهای مربع زده گردیدهاند پدید آمده کهاین قوسهای متقاطع، «تاقهای چهاربخش» را که در معماری سنتی کشورایران بسیار چشم می گردند را تداعی مینمایند رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد و احتمالاً منبع الهام طراح نیز بوده میباشد.
طراح آرامگاه کمال الملک ، با سودگیری خلّاقانه از قوس و با پیچشی که در ایدهی کلی آن ساخت و ساز کرده، به سودای ظاهراً متعدد با هندسهای غامض دست یافته میباشد. این طرح نوآورانه، با بکارگیری بنای قالبای بتنی اعمال شدهاست
واکنش آنی قوس ها و پوشش آنها در صدر انواع هندسی مخروطی شکلی را بوجود آورده اند که ابتکاری میباشد هندسی و با تزئینات کاشی معرق روی آنها، معماری آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد کاشان، یعنی محل نشـو و نمای کمال الملک، یاد آوری می گردد.
در حرم کمال الملک، دو نوع قوس، چشم میشود: ۱) شش قوس نیمدایرهی نما که نسبت دهانه به طول آن ها ۱ به ۲/۱ میباشد. ۲) چهار قوس متقاطع که بر روی قطرها چشم میگردند. همینطور در زیر قوسهای اساسی نما، از روبرو، دو قوس کوتاهخیس نیز وجود داراهستند که در واقع، تلاقی قوسهای متقاطع میباشند.
وسعت کلی آرامگاه کمالالملک از قالبای سهبُعدی در اطراف نتایج آمده میباشد که در یک جنبش قابل انعطاف، دو نوع قوس حافظه گردیده را به هم لینک و پیوند می دهند.
از قبل از ورود اسلام به کشورایران، مردمان این مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد مرزوبوم عبادت گاه های خویش را تزئین می کردند و همت خویش را بر این می گذاشتند که محل خلوت با خدای خود را به زیباترین صورت ممکن بسازند. پس از ورود اسلام به کشور ایران استعمال از تزئینات معماری در مسجدها ارتقاء پیدا کرد. یک کدام از زیباترین این عنصرها هنر به کار گیری از کاشی مسجد بود، که هنوز هم جزء لاینفک زیبائی مسجد اهل ایران میباشد. رنگ سپید خط نوشته مذهبی بر روی رنگ لاجورد موضوع، نماد از موفقیت نور و روشنایی بر تیرگی داراست.
مقایسه فضاها در الگوی رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد مسجد شبستانی و مساجد ایوانی
به طور کلی مدل شبستانی خط سیری بی آلایش و سرراست را در چنگ کاربر میگذارد. تغییر تحول احساس دور و اطراف در دور و بر های گشوده و بسته به یک باره و سوای پیشگفتار چینی رخداد می افتد. طرح معماری آن فقط به پاسخی معمولی و مصرح به نیازهای کارکردی بسنده می نماید، که به عبارتی اقامه نماز میباشد. در اینگونه الگویی قابلیت و امکان تجربه فضایی و سلسله مراتبی برای مخاطب فراهم نمیشود و وی احساس حضور در جای را به خیر و خوبی تجارب نمی نماید اگر که الگوی چهار ایوانی دارنده روندی غامض خیس و آرایش و پیرایش فضایی توسعه یافته تری میباشد.
با اضافه کردن حیاط، خط سیر کم آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد آب مدل شبستانی به الگویی دیدنی از تجربه متنوع فضایی تبدیل میگردد. تغییر و تحول جای از فضای گشوده و بسته از روش فیلتری نصفه گشوده به نام حیاط شکل میگیرد که به هر دو گوشه و کنار قرابت دارااست. همینطور دسترسی به مقدس ترین فضای مسجد یا این که به عبارتی محراب، با طی کردن سلسله مراتب و حریم بندی واقعه می افتد. وصال به فضای محراب نیاز به فراهم سازی قلبی و خیالی دارااست.
گنبد تک پوسته:
دیرین ترین نوع بنا گنبد در کشور مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد ایران از قبل از اسلام میباشد. مجموع قالب وظیفه جابجایی توشه وارده را به ذمه دارااست و باربر میباشد. از ساقه به تیزه گنبد که مجاورت می شویم قالب نازک خیس میشود. تکنیک به فعالیت رفته چنین میباشد که در زاویه 5/22 و 5/67 جايگاه نسبت به عرش یک خشت نادر می نمایند.
گنبد دو پوسته:
قالب داخلی گنبدهای دو قالب را آهیانه گویند که معمولا توشه بر میباشد. و قالب فرنگی یا این که اصطلاحا خویش غیر باربر میباشد و تزیینات روی آن اعمال رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد میگردد. همینطور تقابل با دست اندرکاران فرنگی به ذمه قالب فرنگی میباشد.
تا بخش شِکَرگاه دو قالب پیوسته اند این نصیب به نظر بنا ای شکننده و بحرانی میباشد از همین جهت دراین بخش دو قالب از هم مستقل میشوند.
گنبد سه پوسته:
درین گنبد ها قالب سوم به طور کامل به طور کاذب انجام میگردد. آرامگاه گوهرشاد در هرات افغانستان یک مثال بارز آن میباشد. در سازه همان 3 گنبد روی آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد هم قرار گرفته میباشد که گنبد میانی باربر میباشد. و گنبد داخلی و گنبد بیرونی دارنده تزئینات میباشد.
این بنا در محله بیدآباد اصفهان واقع شده مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد و به هم پا دسته بناهایی مرکب از حمام، بازار، کاروان سرا و چهارسو، به سال ۱۱۲۲هجری قمری، زمان سلطان حسین صفوی توسط حاج علیقلی آقا، از خواجگان بقعه شاه سلیمان و فرمان روا شاه حسین صفوی، ایجاد شده است. بنای مسجد دارای سر در کاشی کاری، صحن، ایوان و شبستان می باشد که با کاشی کاری زیبایی مزین شدهاند. سر در مسجد با کاشی کاری و مقرنس کاری زیبا، کتیبه تاریخی، گلدستههای فوقانی و غرفههای جانبی تزیین و نماسازی شدهاست. کتیبه تاریخی این سر در مورخ ۱۱۲۲هجری قمری می باشد که براساس متن آن، مسجد در زمان سلطان پاد شاه حسین بوسیله علیقلی آقا بنا شده است. بر روی جرزهای راز در نیز به خط بنایی با کاشی زرد رنگ، آیه ها و عباراتی را نوشتهاند. صحن مستطیل شکل رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد مسجد نسبتاً کوچک و فاقد حوض و مهتابی است. در سمت جنوب صحن، حیاط و محرابی جایدارد که ازارهاش از سنگ مرمر و بالاتر از آن، کاشی کاری معرق نفیس میباشد. در سمت خاور صحن، شبستانی با هشت ستون سنگی جایدارد و دارای درب چوبی خاتم زیبایی میباشد. مبتنی بر کتیبه رمز در مزبور، بنای شبستان در سال ۱۲۹۷ هـ . ق به پایان رسیده هست. در طرف باختر صحن نیز شبستان کوچک تری جای دارد.
این بنا در کوچه دارای اسم و رسم به باغ قلندرها که مسجد حکیم را به بازار تبارک اصفهان متصل می کند، واقع شده و مسجد کوچکی است که صحن کوچک آن را در بعدازظهر اخیر با طاق شیشهای پوشاندهاند و به همین جهت ه آن مسجد شیشه نیز می گویند. این مسجد در طول شاه سلیمان صفوی توسط محمدقاسم بازهد معروف به خلوت نشین بنا گردیدهاست. درون مسجد به علت تعمیراتی که در آن صورت گرفته، از شرایط سابق خود خارج شده، ولی محراب جنوبی آن به وضعیت مهم مانده و دارای تزیینات کاشی کاری می باشد. کتیبه این محراب به خط آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد ثلث سفید بر زمینه کاشی لاجوردی می باشد. کتیبه سردر مسجد نیز به همان طریق و مورخ ۱۱۰۰هجری قمری میباشد
مسجد گوهرشاد مسجدی کلاسیک و به مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد مدل مساجد چهار ایوانی تشکیلشدهاست. صحن مسجد نسبتاًً به صورت مربع و در حوالی آن چهار تراس والا تاریخی و در فواصل ایوانها هفت شبستان تعالی و شش در ورودی و خروجی میباشد.
ارتفاع صحن مسجد حدود ۵۶.۱۳ متر و پهنا ۵۱.۱۸ متر و جمعاًً حدود ۲۸۷۳ مترمربع مساحت داراست. ایوانهای مجلل مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد و مرتفع در اضلاع مسجد به قرینه یکدیگر ایجاد شده است.
کتیبه ممتاز و تاریخی بایسنقر، فرزند گوهرشاد که از شایسته ترین ثلثنویسان پیمان تیموری بوده، با زیباترین خطوط ثلث بر پیشانی حیاط مقصوره خود نمایی رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد مینماید و تاریخ بنای مسجد بر کاشی معرق، درین کتیبه مشاهده می شود. محراب، یکپارچه از سنگ مرمر با تزئینات و کندهکاری و کتیبهای بین مقرنسکاریهای آن و نمایانگر هنر آن مجال میباشد.
منبر صاحب و مالک الزمان (عج) بنا شده در کنار محراب تراس مقصوره، از دید عمر دارای اهمیت میباشد. این منبر نفیس، از چوب گردو و گلابی با طریق منبتکاری و اتوماتیکزنی سوای بهکاررفتن میخ در آن، به دست پرتوان استاد محمد نجار خراسانی، منبتکار دارای اسم و رسم عصر فتحعلیشاه قاجار ساخته شده و دارنده ۵.۷ مترارتفاع رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد و چهارده پله هست.
گنبد رفیع مسجد بر فراز حیاط مقصوره، بر عظمت این سازه افزوده میباشد. طول گنبد حدود ۴۱ متر و خلأ فی مابین دو پوشش گنبد، ۱۰ متر می باشد. سطح فرنگی آن با خشت لعابدار و یک کتیبه با خط کوفی تزئین شدهاست. در دو طرف این ایوان، دو مناره هرمورد به طول ۴۳ متر از کف مسجد ساخته شده و دارنده کتیبههایی یکسری می باشد. مسجد گوهرشاد صحنی به حجم ۲۸۰۰ مترمربع داراست و زیربنای آن ۹۴۱۰ متر مربع میباشد.
اسم بانو گوهرشاد، بانی مسجد، در آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد تراس شمالی مسجد یعنی حیاط دارالسیاده بر کاشی معرق به زرد رنگ و خط ثلث نوشته شده هست. نشانی مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد این حیاط با معرقکاری زیبایی تزئین گردیده و بر سردَر ورودی آن به رواق دارالسیاده، پنجرهای از نقره از اثر ها قسم قاجاریه نصب شده است.دو ایوان شرقی و غربی مسجد گوهرشاد، با معرقکاری ممتاز و کتیبههایی به خط ثلث، مسجد را به رواق امام خمینی(ره) و بست شیخ بهاءالدین مرتبط مینماید
همینطور همسایه استان عجم در صورتیکه جدید عروسی دارا هستند، برای مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد وی تنقلاتی مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد مانند زولبیا و بامیه می خرند و افطاری جامعی را برای وی در روز نخستین ماه خوشیمن میبرند که به آن روز والون می گویند.
بانگ سحر برای بیدار شدن
با استارت ماه رمضان، آن فرصت که تلفن همراههای هوشمند و ساعتهای ظریف خلا، خیلی از عموم به همسایهها میسپردند که آنها را موقع سحر از خواب بیدار نمایند. یا این که مؤذن مسجد، دو توشه اذان میخاطرنشان کرد یک توشه برای بیدار شدن هم محلیها و توشه دیگر در طول نماز صبح.
در گذشتههای دورتر، هر کس صدای خیر داشت، دعایی رمز بام منزلها میخواند که با شنیدن آن عموم از خواب بیدار میشدند یا این که به ضربههایی را به درب منزلها میزدند تا تمامی برای خوردن سحری فراهم شوند. الان دیگر این ترسیم برچیده گردیده و کلیه با زنگ موبایل موبایل یا این که ساعت از خواب بیدار میشوند.از سایر مراسم پیشین ماه رمضان که دربین خیلی از بزرگترها هنوز هم شایع است آشتی دادن عموم با یکدیگر میباشد زیرا معتقدند که در حالتی که مؤمنی سه روز با کسی قهر باشد، نماز رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد و روزهاش قبول نمیشود، به همین ادله این مراسم پیش از استارت ماه رمضان اعمال میشد و اشخاصی که با یکدیگر مشکلی داشتند یا این که کدورتی میان آنان بود را آشتی میدادند.
دیدن ماه نو موقتا با وجود کلیه تکنولوژیهایی که برای آن وجود داراست هم به یک ترسیم تبدیل گردیده است و تمامی معطل می مانند تا از مراجع قانونی حلول ماه رمضان اعلام گردد. در قبلی به شخصی که دیدن ماه بر وی مسلم میشد، اعلم بلد میگفتند وی به بلندی یا این که پشت بامی میرفت و در حالتیکه ماه نو را میمشاهده کرد، با خواندن خطبهای شروع ماه را اعلام میکرد. سپس مؤذن اذان مغرب و عشا را میاذعان کرد و عموم هم متوجه میشدند که پیش از طلوع صبح، فردا باید برای سحر از خواب بلند شوند. البته آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد در صورتیکه ماه بعد از آخر شب چشم میشد، آن را با نقاره زنی اعلام میکردند.
در میان ترکمن هاست ترسیم میباشد که هر کسی زودتر ماه را ببیند سوره بقره را می خواند و بر این اعتقادوباور میباشد که بصیرتاش خوب خواهد شد و اجر بیشتری میبرد.
مسجد امام یک مسجد جامع بوده مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد که در بالاترین طبقه مساجد مجموعه بندی میشود و در آن عبادتهای جمعی مانند نماز عید فطر، مراسم اعتکاف و احیای شبهای قدر شکل میگیرد. سردر باشکوه بنا شده در جنوب میدان همانند آغوشی باز بیننده را به باطن خویش دعوت مینماید. آبی رنگ آسمانی این سردر در ناهم خوانی با رنگ خاکی و سپید بناهای دیگر میدان، منزلت تبارک و فرازمینی آئین را اکران میدهد. به کارگیری از رنگهای آبی رنگ و لاجوردی به گفته بعضی کارشناسان بیان کنده فلسفه انتظار و نگاه به افق در بین شیعه ها میباشد.
برخی از عنصرها رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد معماری مساجد از پرستشگاههای قدیمی اهل ایران الهام گرفتهاند. نیایشکنندگان در هر آیین و آیینی به حریمی امن و آهسته نیاز دارا هستند که رفت و آمد و ورود و خروج اشخاص مزاحمشان نشود. در زمان ساسانی دالان یا این که دهلیزی پیرامون راءس مهم پرستشگاه ساخته میشد که علاوه بر پرهیز از همهمه، زیارتکنندگان را به راس فقاهتی هدایت می کرد. دالان مدور مسجد پادشاه از این دالانهای دیرین سر مشق گرفته میباشد. این دالان هیچ زاویهای ندارد و بهسیرتکاملای تشکیلشده که شما با پیمودن آن تغییرو تحول جهت خویش را حس نمیکنید. راهرو بعداز پیمودن فاصله کوتاهی در ظلمت نسبی، شمارا به روشنی تراس سوق میدهد که نمادی از پا گذاشتن به عالم معنویت میباشد.
وجود فضاهای کبیر آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد خالی دربین ردیفها موجب بههم پیوستگی هرچه بیشتر نمازگزاران و همبستگی جمعی میباشد که از خصوصیتهای عبادت میان مسلمان ها میباشد.
مسجد جامع نمین با 345 مترمربع مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد زیربنا در میانه زمان قاجار به فرمان دختر عباس میرزا سازه شدهاست
این مسجد تحت عنوان یکیاز مساجد تاریخی استان در 20 کیلومتری اردبیل واقع گردیده با دقت به خصوصیت های خاص این سازه به ویژه تک مناره آجری آن که تا به امروز پابرجا باقی مانده دهم دی ماه به شماره 6690 در فهرست اثر ها ملی کشورمان به تصویب رسیده میباشد و.و تاریخ تاسیس آن سال ۱۲۷۶ ه.ق بوده میباشد.مسجد جامع در شمال شرقی میدان مهم شهر واقع گردیده در ورودی آن با طول دو متر از سطح زمین جای دارد که دارنده پله های سنگی بوده که پس از آنها به در مسجد میرسد و ازآنجا وارد دهلیز گردیده که محل درآوردن کفش ها رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد میباشد ، سقف دهیلیز از تیرهای جنگلی چوبی بوده که به صورت پیوسته در کنار هم قرار گرفته میباشد بالای دهلیز شبستان مسجد جای دارد که محل حضور بانوان است برای آمدن بهاین نصیب شبستان از درب نصیب غربی استعمال میشد مسجد دارنده یک مناره ی آجری بلند میباشد که خشت چینی آن به صورت منظم و نقشه دار و طرح آن به طور آجرهای ایستاده و خوابیده ذیل تا انتهای مناره ایجاد شده است.
در درون شبستان ۸ ردیف بلند چوبی برروی سنگ های چهارگوش قرمز رنگ که دارنده حجاری می یاشند ، قرار گرفته میباشد و هر کدامدارای رمز ستونهای تزیین گردیده میباشند.
چهار ارسی در دو طرف محراب آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد جای دارد که دوارسی به صورت منحنی هلالی در سمت چپ و دو ارسی سمت راست آن جایدارد که پنجره های مجاورت خیس به محراب اندکی بزرگتر از باقی است.
قصعا هر روز و ساعتی برای تلاوت قران مطلوب میباشد مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد و هرکس در هر هنگامی به خواندن آیهها قران بپردازد، از اجر شغل خویش بیفایده نخواهد ماند. ولی هنگام یافت کردن جواب این پرسش که شایسته ترین مجال قرائت قران برای فوت شده ها چه هنگامی میباشد، تعدادی وجه متفاوت وجود دارااست؛ چراکه ساعاتی از روز و روز ها خاصی میباشند که قرائت قران درین مجالها رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد بیشتر از دیگر فرصتها سفارش شدهاست.
چه وقتی از روز برای قرائت قران عالی میباشد؟
از امام سجاد (ع) نقل گردیده است که شایسته ترین فرصت برای قرائت قران، پیش از فجر یا این که به عبارتی سحر، پیش از طلوع آفتاب، پیش از غروب آفتاب و همینطور پیش از خواب میباشد. وی همینطور پیشنهاد کردهاند که یک کدام از با فضیلتترین ایفا، خواند قران میباشد به صورتی که به اتمام برسد. یعنی خوب میباشد تلاوت قران را زمانی آغاز فرمائید که در آن مجال عمل دیگری نداشته و زمان کافی برای به نقطه پايان رساندن آن قسمت از قران را داشته باشید.
به گفته امام رضا(ع)، شایسته ترین مجال آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد برای قرائت آیهها قران، صبح و شب میباشد. وی ذکر کردهاند که هنگامی که نماز صبح و تعقیب آن را خواندید، خوب میباشد که 50 آیه از قران را نیز قرائت نمائید. به گفته امام رضا(ع)، رسول اکرم(ص) و طبق احادیث فراوان دیگری در مجموع شایسته ترین مجال برای قرائت آیهها قران، صبح و شب میباشد.
۱- ابوعبدالله راست گو (ع) اظهار کرد: در خواندن نمازها مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد سوره معینی مقرر نشده، جز در نماز آدینه که بایستی سوره آدینه و سوره منافقین خواندن خواهد شد.
۲- ابوعبدالله راست گو (ع) بیان کرد: در نماز شب آدینه، رکعت اولیه سوره آدینه و رکعت دوم سوره «سبح نام ربک الاعلی» را خواندن کن و در نماز صبح آدینه، سوره آدینه و سوره «قل هو الله احد» و در نماز ظهر آدینه، سوره آدینه و سوره منافقین.
۳- به ابوعبدالله درستگو (ع) گفتم: روز آدینه در نماز صبح چه سورهای خواندن کنم؟ ابوعبدالله اظهار کرد: در رکعت نخستین سوره آدینه و در رکعت دوم سوره «قل هو الله احد» را تلاوت کن، و بعداً قنوت خویش را وقت گیر بخوان تا هر دو رکعت موازی خواهد شد.
۴- ابوجعفر باقر (ع) اعلام کرد: آفریدگار عز و جل، با نزول سوره آدینه به مؤمنان کرامت و جایگاه اعطا کرد و نبی معبود تلاوت آن را در نماز آدینه سنت کرد تا بشارتی برای آنها باشد و در رکعت دوم خواندن سوره منافقین را سنت کرد تا برای منافقان شماتت و شماتت باشد، از این رو رخنه این دو سوره آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد سزاوار وجود ندارد و کسی که از روی عمد، تلاوت این دو سوره را رخنه نماید، نماز وی پذیرفته نخواهد شد.
۶- به ابوجعفر باقر و یا این که ابوعبدالله راستگو (ع) گفتم: در حالتی که کسی درصدد باشد که روز آدینه سوره آدینه بخواند، البته سوره دیگری بر زبانش سرازیر خواهد شد. تکلیف وی چیست؟ آن حضرت اظهار کرد: از تک تک کردن آن سوره پشیمان می گردد و سوره آدینه را می خواند.
۷- ابوعبدالله درستگو (ع) اعلامکرد: هر کسی نماز آدینه را با سوره دیگر غایر از سوره آدینه و سوره منافقین بخواند، بایستی نمازش را از راز بخواند، چه در وطن باشد آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد و چه در هجرت باشد.
تعداد صفحات : 0